Als elke seconde telt: time is muscle

• VR NHN Slimste Organisatie van NL
• Dashboards in de directiekamer?
• Maak mooie datavisualisaties
• De intelligente organisatie

Time is muscle

Smeekes: ‘Noord-Holland Noord is een regio met flinke afstanden en dito aanrijtijden vanuit de periferie naar één van de drie ziekenhuizen (Alkmaar, Hoorn of Den Helder). Daar komt bij dat we omringd zijn door water; aan drie kanten ontbreekt een buurregio van waaruit we bijstand van andere ambulanceregio’s kunnen krijgen. We moeten problemen hier kortom zelf oplossen.’ Zoals het vraagstuk dat in 2012 op tafel belandt: Hoe kan de tijd die verloopt tussen een melding van ernstige hartklachten bij 112 en de ingreep (dotteren) in het ziekenhuis, verkort worden.

‘Time is muscle’, is het adagium onder cardiologen: hoe langer de toevoer van zuurstofrijk bloed aan de hartspier gestremd is, des te groter de schade aan het hart. De overlevingskans neemt af, net als de kwaliteit van leven als de patiënt wél overleeft.

Van Call to Balloon

Smeekes: ‘Wij zijn die tijd in kaart gaan brengen. Wat vraagt elk stapje vanaf het moment van bellen – de ‘Call’ – tot en met de levensreddende interventie – dotteren met een ‘Balloon’ – en waar kunnen we hoeveel tijd winnen. Van ‘Call to Balloon’ dus, in plaats van ‘Door (binnenkomst in ziekenhuis) to Balloon’ zoals gebruikelijk was. Wat valt er te winnen vóór de patiënt in het ziekenhuis is? Hoe kunnen de losse schakels in het proces beter op elkaar aansluiten? Want: meldkamer, ambulancedienst en spoedeisende hulp/ziekenhuis waren “losse entiteiten”; iedereen focuste op zijn eigen stukje. Deze integrale benadering is wezenlijk nieuw.’

Signaleren en gericht werken aan een oplossing

Dat bij elkaar opgeteld, levert een tijdbesparing op van gemiddeld 20 minuten. Een enorme verbetering, met relatief eenvoudige maatregelen en tegen lage kosten (10.000 euro voor de ontwikkeling van het dashboard; red.). En dankzij dit succes neemt onze werkwijze een enorme vlucht. “Spoedeisend Nederland” likt zijn vingers erbij af. Er zijn regio’s waar de geografische omstandigheden stukken gunstiger zijn dan in Noord-Holland Noord, maar waar ons gemiddelde – 80 minuten van Call to Balloon – niet gehaald wordt. Belangrijker is dat zo’n volledig inzichtelijk proces het mogelijk maakt om de uitzonderingen op dat gemiddelde direct (de locaties waar het dus langer duurt) te signaleren en zo gericht te werken aan een oplossing.’
Het PDCA-handboek 'Datacratisch werken' In dit complete PDCA-boek komt het hele spectrum van datacratisch werken aan bod. Dit is een splinternieuwe, veelbelovende manier van werken. De auteur gaat uitgebreid in op de basisprincipes van PDCA, continu verbeteren en leerprocessen in organisaties.bekijk het PDCA-handboek 'Datacratisch werken'

Nieuw traject beroertezorg

Inmiddels loopt er in de regio een nieuw traject met beroertezorg. Daarbij wordt volop geprofiteerd van alle ervaringen bij cardiologie. Was het daar nog een behoorlijk ’top-down’ proces, bij neurologie zijn van quitte af aan alle relevante partijen betrokken. Smeekes: ‘We zitten met dertig man aan tafel: centralisten uit de meldkamer, ambulanceverpleegkundigen, SEH-artsen, neurologisch verpleegkundigen, neurologen, ICT’ers. Allen ambassadeurs voor een majeure verandering. Een bijzondere combinatie die buitengewoon goed werkt.

Niemand staart zich meer blind

Het feit dat we met z’n allen aan tafel zitten, levert inzichten op die je anders mist: niemand staart zich blind op het eigen stukje, het gaat om het belang van de patiënt. Iedereen mag zich in de discussie mengen en ieders bijdrage – van neuroloog, verpleegkundige of centralist – is van eenzelfde waarde. Het zorgt voor een enorme binding en genereert veel energie.’ Schoemaker: ‘Het dashboard is opnieuw een perfect hulpmiddel; het levert directe feedback op het hele proces van spoedzorg, dankzij alle indicatoren die je kunt bijhouden. Medisch specialisten – niet blij met wat er normaliter allemaal moet worden vastgelegd – zien hier de grote voordelen: dit zijn de hardste kwaliteitsindicatoren, die moeten we vastleggen. Elke seconde verbetering telt.’

Stollingswaarde vroegtijdig vaststellen

Martin Smeekes komt, ter onderbouwing, met een concreet voorbeeld uit het neurologie-traject. Bij de drie ziekenhuizen in de regio Noord-Holland Noord blijkt na binnenkomst van een patiënt met een beroerte tijd verloren te gaan. Dat laat het dashboard keurig zien. Wat blijkt: naast het maken van de CT-scan moet ook de stolbaarheid van het bloed bepaald worden voordat een sterk stolseloplossend middel kan worden toegediend. De laborant moet vaak van een andere afdeling van het ziekenhuis komen en dat kost tijd. Inmiddels wordt vanaf 1 juni 2017 de stollingswaarde van het bloed door de ambulanceverpleegkundige thuis bij de patiënt bepaald en wordt zo tijd in het proces in het ziekenhuis beperkt.
De opleiding Business Intelligence Vind de praktische business intelligence kaders met Daan van Beek, auteur van De intelligente, datagedreven organisatie. De inhoud van deze unieke opleiding: KPI's, analytics, BI-projectmanagement, Big Data, verandermanagement, datavisualisatie en de succesfactoren van BI, Analytics & Data Science.bekijk de opleiding Business Intelligence

Elkaar zien, spreken en begrijpen

Schoemaker: ‘Elkaar zien, spreken, begrijpen, daar gaat het om bij deze verbeteringsprocessen. Het dashboard is – zoals gezegd – een uiterst belangrijk hulpmiddel: het maakt alle informatie die we toch al vastleggen, inzichtelijk. Maar het uiteindelijke werk – het optimaliseren van het proces – gebeurt door de mensen die dat met elkaar willen doen. Mensen met een drive tot verbeteren, die elkaar daarin zaken durven toevertrouwen (bijvoorbeeld het maken van een cardiogram, of het bepalen van bloedwaarden in de ambulance), die bereid zijn feedback te geven en te ontvangen, die durven los te laten. Die mensen maken met elkaar de intelligente organisatie.’

In 2015 werd de Veiligheidsregio NHN uitgeroepen tot de Slimste organisatie van Nederland, lees hier alles over in dit artikel.