Een slimme organisatie wordt bevolkt door moedige mensen

Foto Daan van Beek MSc
Auteur: Daan van Beek MSc
Managing Director
Inhoudsopgave

Zuurstof van een bedrijf

Informatie is de zuurstof van een bedrijf. Je kan niet zonder. Maar welke informatie gebruik je dan? Bij Nederlandse bedrijven en instellingen zijn er nog grote verschillen. Dat bleek wel tijdens de verschillende voorrondes van de Dutch BI Award. Bij sommige organisaties blijft het vooral Performance Management: hoe goed doen bepaalde afdelingen of groepen medewerkers het? We zien dat nu zelfs in de zorg, waar gekeken wordt hoe goed een bepaalde behandelmethode uitpakt. Dat is en blijft echter vooral achteruit kijken. Gelukkig zijn er organisaties die proberen vooruit te kijken.

Dubbel mooi

De grote winnaar van de vorige editie van de BI Award is de Brandweer Amsterdam-Amstelland. Natuurlijk blussen ze branden, maar hun grote doel is het voorkomen van branden. Traditioneel gebeurt dat door het ophangen van brand- en rookmelders en het uitdelen van folders, en daar is niets mis mee. Maar de Amsterdamse brandweer vond dat niet voldoende.

Op de werkvloer ontstond het idee om alle beschikbare data te gaan analyseren, op zoek naar nieuwe inzichten. Dat leverde op dat keukenbrandjes zich vooral in een bepaalde wijk, buurt of straat voordoen, meer dan elders. Gewapend met die kennis heeft de brandweer op die buurten een heel efficiënte voorlichtingscampagne gericht. Ik vind dat baanbrekend – en het krijgt nog een extra dimensie omdat je zou verwachten dat het bedrijfsleven voorop loopt met Predictive Analytics. Maar het is dus een overheidsinstantie, een brandweerkorps, en dat maakt het voor mij dubbel mooi.

Forecast vs predictive

Forecast vs predictiveIk geloof niet zo in forecasting, ik erger me aan bedrijven die bepalen waar de organisatie over drie jaar moet staan en vervolgens budget beschikbaar stellen om het geforecaste scenario uit te voeren. Zoals zo vaak gebeurt er dan iets onverwachts – een crisis bijvoorbeeld – en valt het hele plan in duigen. Weg scenario, weg budget, weg toekomstplan. Forecasten geeft geen nieuwe inzichten. Verplicht leesvoer is het boek ‘Antifragiel’ van Nassim Taleb.

Vooruitkijken met alle opties open

Ik geloof wel in vooruitkijken, maar dan met alle opties open. De Brandweer Amsterdam kijkt in de data niet naar causale verbanden maar naar correlaties, zonder die direct te willen verklaren. Op basis van de uitkomsten van die analyses zijn ze radicaal anders gaan denken; er ontstaan plotseling heel nieuwe ideeën zoals het posteren van een brandweerauto in een buurt waarvan voorspeld is dat daar vaker de vlam in de pan gaat. Alleen al die gedachte komt toch echt aan de wortel van de klassieke brandweer.

Vertrouwde manier van denken veranderen

Het is prijzenswaardig dat de mensen er voor open staan hun vertrouwde manier van denken te veranderen. Daar helpen data en ongedachte correlaties natuurlijk sterk bij. Inmiddels weet de brandweer dat de keukenbrandjes in bepaalde buurten ontstaan door kookgewoonten, in andere buurten door slechte brandpreventie, en in weer andere wijken door verouderde leidingen en installaties. En dan kun je echt stappen gaan maken, door slim te targeten op basis van feiten.

Scoren met een intelligente organisatie!

Het boek 'De intelligente, datagedreven organisatie' Afbeelding van Het boek 'De intelligente, datagedreven organisatie'In dit complete Business Intelligence-boek (10 hoofdstukken, 464 pagina's) komt het hele spectrum van het intelligenter en meer datagedreven maken van organisaties aan bod. Het geeft je een perfect kader om procesproblemen snel te detecteren en analyseren met KPI-dashboards, machine learning, generatieve AI & data-analyse en vervolgens procesverbeteringen duurzaam door te voeren. Neem voortaan datagedreven beslissingen, maar zet je intuïtie niet buiten bedrijf.bekijk het boek 'De intelligente, datagedreven organisatie'

Moed

De case van de Gemeenschappelijke Belasting- en Registratie Dienst Parkstad Limburg vind ik ook mooi, omdat daar twee overheidsaspecten aan zitten. De overheid loopt immers niet vaak voorop als het om ICT gaat. Ook in Limburg zijn wat mensen opgestaan die het eens radicaal anders willen doen: “Laten we opnieuw starten en in één keer 30% bezuinigingen realiseren en enorm veel meer service leveren.”

Ik weet het zeker: in echt slimme organisaties gaat niet zozeer om techniek en data, maar uiteindelijk gaat het toch vooral om mensen die moedig genoeg zijn om te zeggen “Kom we gaan het anders doen. Ik zie het anders en ik durf dat te melden. Ik durf daar voor te staan en durf het ook door te drukken.” Je kunt computersystemen hebben met alle data van de hele wereld – maar je zult toch eerst de mensen moeten zien te overtuigen van de waarde van business analytics en de moed hebben de consequenties uit de nieuw verworven inzichten te trekken, ook als dat een rigoureuze verandering impliceert.

Smart Cities

Smart CitiesIn een recente column las ik een verhaal over zogenaamde smart cities. Er is meer vrij beschikbare data dan ooit, ook van de gemeente Amsterdam. Een jonge vent bouwde een app om die open data te analyseren, met als insteek locaties te vinden waarvan voorspeld kon worden dat er tasjesdieven actief zouden worden. Uit de analyse bleek waar het wel en waar het niet gevaarlijk was.

De columnist constateerde ook dat er heel veel congressen worden gehouden rond het thema Smart Cities, vaak onder auspiciën van de bekende grote IT-leveranciers. De daarbij betrokken business units van die bedrijven zijn nog steeds niet winstgevend genoeg. Het idee slaat nog niet enorm aan; wat het wel aardig doet zijn de vaak kleinschalige één op één initatieven die meteen worden omarmd door de community om dat ze denken: “dit had ik even nodig.”

Bang

Om nog even terug te keren naar het winnende brandweerkorps: er was daar geenszins sprake van een topdown exercitie. Het was niet de commandant die de data even heeft laten bekijken om vervolgens opdracht te geven te gaan doen wat hij het best vindt. Zeker niet. Het waren de mensen van de werkvloer die op het idee kwamen – de korpsleiding verdient waardering dat ze het initiatief de ruimte hebben gegeven. Daar is moed voor nodig. Gemeenten stellen hun openbare data beschikbaar voor iedereen om daar analyses op te doen. Maar doen organisaties dat ook?

Begrijpen ze wat analytics voor nieuwe inzichten kan opleveren? Of zijn ze bang voor de voor de consequenties van de analyses, omdat ze graag alles bij het oude willen houden? Analytics is een soort zoektocht, een soort schatzoeken waar mensen intrinsiek enorm door gemotiveerd raken. Bij slimme organisaties gaat het allang niet meer alleen over techniek: een slimme organisatie wordt bevolkt door moedige mensen.

uw organisatie aanmelden voor de verkiezing

Rens de Jong
is publicist en radiomaker bij BNR